De Orthodoxe Rozenkrans of "Het Jezusgebed"
Als iemand deze rozenkrans tot Mij bidt, zal de Hemel zich voor hem openen en Mijn barmhartigheid zal hem redden (boodschap aan Vassula, 18 januari 1990)
Bisschop Kallistos Ware schrijft:
Er is een soort privégebed, sinds de tijd van de Contra Reformatie wijdverspreid in het Westen, dat nooit een kenmerk is geweest van de Orthodoxe spiritualiteit - de formele 'Meditatie, gedaan op basis van een 'Methode' - de Ignatiaanse, de Sulpiciaanse, de Salesiaanse, of een andere. De Orthodoxen worden aangemoedigd om de Bijbel of de Kerkvaders traag en bedachtzaam te lezen; maar zo'n een oefening, terwijl die geheel exellent wordt gevonden, wordt niet beschouwd als om een gebed te vormen, noch is het systematisch gereduceerd geweest als een 'Medhode'. Een ieder wordt aangespoord om het te lezen op de wijze waarop hij het meest behulpzaam vindt.
Maar terwijl Orthodoxen geen redenerende Meditatie praktiseren, is er een ander soort persoonlijk gebed dat vele eeuwen een buitengewone rol heeft gespeeld in het leven van de Orthodoxie - het Jezusgebed:
"Heer, Jezus Christus, Zoon van God, ontferm U over mij, de zondaar."
Aangezien er soms wordt gezegd dat Orthodoxen niet genoeg aandacht geven aan de persoon van de Vleesgeworden Christus, loont het zich de moeite erop te wijzen dat dit - zeker het meest klassieke van alle Orthodoxe gebeden - in wezen een Christocentrisch gebed is, een gebed opgedragen aan en geconcentreerd op de Heer Jezus. Voor degenen die zijn opgegroeid in de traditie van het Jezusgebed is het nooit toegestaan om maar één ogenblik de Vleesgeworden Christus te vergeten.
Als hulpmiddel om dit gebed te bidden gebruiken de Orthodoxen een rozenkrans, ietwat verschillend van de Westerse rozenkrans; een Orthodoxe rozenkrans is meestal gemaakt uit wol, zodat hij, in tegenstelling tot een kralensnoer, geen lawaai maakt.
Het Jezusgebed is een gebed van wonderbaarlijke veelzijdigheid. het is een gebed voor beginners, maar evenzo een gebed dat tot het diepste mysterie van het contemplatieve leven leidt. Het kan door iedereen worden gebruikt, op elk moment, op elke plek: staande in de rij, wandelend, reizend met de bus of de trein; al werkend; wanneer men niet kan slapen; op momenten van bijzondere ongerustheid als het onmogelijk is zich te concentreren op andere gebeden. Maar terwijl natuurlijk elke Christen het gebed zo nu en dan kan bidden, is het is anders om het min of meer onophoudelijk te bidden en om de fysieke oefeningen die ermee geassocieerd zijn geraakt te gebruiken.
Orthodoxe spirituele schrijvers beweren dat degenen die het Jezusgebed systematisch bidden, zich, indien mogelijk, onder de leiding van een ervaren geestelijk leider moeten stellen en niets op eigen initiatief dienen te ondernemen.
Voor sommigen komt er een tijd wanneer het Jezusgebed 'het hart binnengaat', zodat het niet meer op een bewuste manier gebeden wordt, maar spontaan, onophoudelijk, zelfs wanneer men wandelt of schrijft, aanwezig is in zijn dromen, hem 's morgens wekt. Om het met de woorden van de Heilige Isaac de Syriër te zeggen: "Wanneer de Geest Zijn woonplaats neemt in een mens zal Hij niet ophouden te bidden, omdat de Geest voortdurend in hem bidt. Dan zal, noch wanneer hij slaapt, noch wanneer hij wakker is, het gebed worden afgesneden van zijn ziel; maar als hij eet en drinkt, als hij neerligt of ongeacht welk werk hij doet, zelfs als hij ondergedompeld is in zijn slaap, zullen de geuren van het gebed spontaan in zijn hart ademen". (Mystic Treatises' - Mystieke Verhandelingen, bewerkt door Wensinck, blz. 174)
De Orthodoxen geloven dat de kracht van God aanwezig is in de Naam van Jezus, zodat het aanroepen van deze Heilige Naam werkt "als een effectief teken van Gods actie, als een soort van sacrament". ('Un Moine du l'Eglise d'Orient, La Prière de Jésus' - 'Een monnik van de Oosterse Kerk, het Jezusgebed', Chevetogne, 1952 blz. 87) "De Naam van Jezus, aanwezig in het menselijk hart, communiceert met de kracht van het hele universum". (S. Bulgakov, The Orthodoxe Kerk, blz. 170-171)
Gelijk aan degenen die het onophoudelijk reciteren en aan degenen die het enkel incidentieel gebruiken, bewijst het Jezusgebed een grote bron van geruststelling en vreugde te zijn. Om de Pelgrim te citeren: 'En zo is het zoals ik nu verder ga, en onophoudelijk het Jezusgebed herhaal, wat mij kostbaarder en zoeter is dan wat dan ook in de wereld. Soms leg ik 43 of 44 mijlen per dag af, en voel ik in het geheel niet dat ik aan het wandelen ben. Ik ben mij enkel bewust van het feit dat ik mijn gebed zeg. Wanneer de bittere koude mij doorboort, begin ik mijn gebed ernstiger te bidden en dan word ik snel helemaal warm. Wanneer de honger mij overvalt, roep ik de Naam van Jezus vaker aan en vergeet ik mijn verlangen naar voedsel. Wanneer ik ziek wordt en reumapijnen in mijn rug en benen krijg, fixeer ik mijn gedachten op het gebed, en bemerk ik de pijn niet. Wanneer iemand mij schaadt hoef ik enkel maar te denken: "Hoe zoet is het gebed van Jezus!" en de verwonding en evenzo de woede gaan weg en ik vergeet alles ... Ik dank God dat ik nu de betekenis van deze woorden heb begrepen, die ik in de Brief heb gehoord - "Bid zonder ophouden" (1 Tes. 5, 17)' (The Way of the Pilgrim' - De Weg van een Pelgrim, blz. 17-18).
|