Σύγχρονα Μηνύματα της Μίας και Μεγάλης Παράδοσης

του π. Πέτρου της Κοινότητας των Δούλων του Θείου Θελήματος

Ο π. Πέτρος είναι μέλος μιας μικρής κοινότητας αγγλικανών μοναχών που ζουν στο Crawley της Μεγάλης Βρετανίας, που χρονολογείται από το 1938. Η κοινότητα είχε πάντα ως πρωταρχικό επίκεντρο την Χριστιανική Ενότητα.

Μηνύματα Παράδοσης

Καθώς ξεκίνησα να διαβάζω αυτούς τους Διαλόγους με τον Ιησού, η πρώτη μου αντίδραση ήταν αίσθημα ανακούφισης. Δεν περιείχαν υπερβολικές ή εκκεντρικές εκφράσεις Χριστιανικής Πίστης, όπως μπορεί μερικές φορές να συμβαίνει σ’ αυτό το είδος ενορατικής λογοτεχνίας. Πραγματικά, ως προς το περιεχόμενο φαίνονταν να είναι εντελώς «επικεντρωμένα», ακόμη και ορθόδοξα. Ήταν καθώς προχωρούσε η ανάγνωση που συνέβη η αλλαγή: συνεχώς συναντούσα λέξεις όπως «μετάνοια», «προόδος σε αγιότητα», «αγάπη», «χαρά», «ειρήνη», «συγχωρώ», «συμφιλίωση», «αδιάλειπτη προσευχή», «η Αγία Τριάδα», «το Άγιο Πνεύμα», «εγκατάλειψη». Αναφέρονταν οι Μακαρισμοί, όπως και η άμεση ανάγκη για προσευχή, εν όψει της επικείμενης έλευσης του Κυρίου. Το σύνολο κορυφώνεται σ’ ένα κάλεσμα για ενότητα και μια κοινή ημερομηνία του Πάσχα: «Ορθόδοξοι! Καθολικοί! Προτεστάντες! Ανήκετε όλοι σε Εμένα! Είστε όλοι Ένα στα Μάτια Μου», «Λυγίστε για να μπορέσετε να ενωθείτε», «Ενοποιήστε, για χάρη Μου, την εορτή του Πάσχα». Βρήκα προσευχές και λατρευτικούς ύμνους που απηχούσαν για μένα το βιβλικό Άσμα Ασμάτων, και τους ύμνους του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου (γύρω στο 950–1022). Κάποια μηνύματα απηχούν τους Εβραίους προφήτες (Ιεζεκιήλ, Ωσηέ, Αμώς) και μπορεί κανείς να αποκτήσει μια διαισθητική γεύση για το πώς δόθηκαν και καταγράφηκαν τα λόγια τους. Άλλα πάλι φανερώνουν μια απόκοσμη ηχώ της Παράδοσή με τον προφητικό τους χαρακτήρα και την μυστική και γαμήλια αγαπητική ποίηση: του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου από την Ανατολή, και της Αγίας Αικατερίνης της Σιένα στη Δύση. Συμπέρανα ότι αυτή δεν ήταν μια περιθωριακή έκφραση πίστης: ήταν όλα όσα είχα διδαχθεί ως μοναχός. Αυτή ήταν η Μία και Μεγάλη Παράδοση και τα πάντα περικλείονταν σε αυτά τα Μηνύματα από τον Ίδιο τον Κύριο. Αν υπήρχε πριν κάποιο ίχνος αβεβαιότητας, από εκείνη τη στιγμή χάθηκε, και ποτέ δεν άλλαξα γνώμη.

«Είναι ο Κύριος»

Πώς ξέρουμε ότι αυτά τα μηνύματα είναι από το Θεό; Όταν τα διαβάσεις, πείθεσαι: από αυτή την άποψη, είναι από μόνα τους αυθεντικά. Η προσωπική επιβεβαίωση μου ήρθε απροσδόκητα νωρίς καθώς, ακολουθώντας τη συμβουλή που μου έδωσαν ν’ αρχίσω από την αρχή, ξεκίνησα να διαβάζω τον 1ο Τόμο. Ανακάλυψα στη σελίδα 8 [σ. 22 στην ελληνική έκδοση] μία περιγραφή του Πάθους Του από τον ίδιο τον Κύριο. Σκεφτόμουν καθώς το διάβαζα – και δε διαβάζεται εύκολα: η Βασούλα διηγείται η ίδια πόσο δύσκολο ήταν για εκείνη να τα καταγράψει – κανένας άνθρωπος, όσο εμπνευσμένος κι αν είναι, δε θα μπορούσε να έχει γράψει τόσο ευφάνταστα. Αυτό προέρχεται εκ των έσω, από την αίσθηση Εκείνου που τα υπέστη στην πραγματικότητα. Ένα πρωί, πάλι καθώς ετοίμαζα την ανάγνωση του Ευαγγελίου για τον όρθρο – ήταν από το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο – μου ήρθε ξαφνικά μία έμπνευση με πολλή δύναμη. Συνειδητοποίησα ότι το Πρόσωπο το οποίο συνειδητοποιούσα καθώς διάβαζα τα λόγια αυτά ήταν ακριβώς το ίδιο Πρόσωπο που συνειδητοποιούσα όταν διάβαζα αυτά τα μηνύματα. Έπιασα τον εαυτό μου ν’ απαντά με τα λόγια του ευαγγελιστή Ιωάννη στη θάλασσα της Τιβεριάδας: «Είναι ο Κύριος!» (Κατά Ιωάννην 21:7).

Ποιο είναι το περιεχόμενο των μηνυμάτων;

Η Βασούλα χαρακτηρίζει τα μηνύματα ως «μια επεξήγηση του Ευαγγελίου» (Ομιλία στο Brighton, Οκτώβριος 2003), δηλαδή μια νέα παρουσίαση των Ευαγγελιών. Θα βρείτε τα ίδια Ευαγγέλια που ακούμε στον Ματθαίο, τον Μάρκο, τον Λουκά και τον Ιωάννη, αλλά με μια αμεσότητα κι ένα σύγχρονο ύφος. Είναι ο Κύριος που μας μιλάει τώρα, το 2004, με όλο το ήθος και την ατμόσφαιρα του σύγχρονου κόσμου και πολιτισμού. Είναι αυτό που εννοεί η Εκκλησία ως Παράδοση: το Άγιο Πνεύμα που μιλάει άμεσα σε όλες τις εποχές και τους πολιτισμούς μέσω επιλεγμένων οργάνων καθώς επίσης και της διδακτικής αυθεντίας της Εκκλησίας. Είναι το ένα αρχικό Ευαγγέλιο που ξεδιπλώνεται, αποσαφηνίζεται και διευκρινίζεται. Ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού κάποτε έγραψε ότι ο Θεός μας μιλάει μέσω του Υιού Του κι αφού μίλησε κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν έχει τίποτε άλλο να πει. Έτσι, λοιπόν δεν πρόκειται για κάτι νέο, πολύ περισσότερο για κάτι καινοτόμο. Τα μηνύματα λοιπόν είναι μια Υπενθύμιση: «Ο Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιο, που ο Πατέρας θα στείλει στο όνομά μου, εκείνος θα σας τα διδάξει όλα, και θα σας υπενθυμίσει όλα όσα σας είπα» (Ιω. 14:26).

Ένα δώρο για όλη την Εκκλησία

Το χάρισμα της Βασούλας είναι ένα δώρο από το Θεό για όλη την Εκκλησία, φτάνει να είμαστε αρκετά ταπεινοί για να το δεχθούμε από το Θεό. Μαζί με τα δώρα του Θεού έρχεται και μια δοκιμασία και μια πρόκληση. Πρώτον, θα υπάρξει αληθινός πειρασμός να αμφιβάλουμε. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτή την αμφιβολία μέσα μας καθώς επίσης και στις αντιδράσεις των άλλων, κι εκείνων ακόμη που είναι τοποθετημένοι πάνω από μας από τον Κύριο. Μερικοί θα παρακινηθούν να μας ενθαρρύνουν, αλλά από άλλους θα υπάρχει απλώς σιωπή, έλλειψη αντίδρασης. Ωστόσο, αυτά τα μηνύματα δεν είναι για λίγα άτομα («αν σου αρέσει αυτό το είδος»), ούτε για μια συγκεκριμένη μερίδα της Εκκλησίας, πράγμα που θα αποσπούσε από τον αληθινό τους σκοπό. Ο Κύριος είναι ξεκάθαρος ότι τα μηνύματα είναι για κάθε χριστιανό, στην πραγματικότητα για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Μία πιστή ανταπόκριση από την πλευρά μας είναι η εγγύηση πως όποιο σκοπό είχε ο Κύριος όταν τα έδινε, αυτός θα καρποφορήσει. Για κάθε αμφιβολία που έρχεται στο νου μας, ή που μας προτάσσουν, η ερώτησή μας θα πρέπει να είναι, «Αυτή η σκέψη έρχεται σε μένα από την ίδια την Αλήθεια, ή είναι κάτι από την παλιά μου φύση, που ψάχνει να βρει τρόπο ν’ αποφύγει μια τέτοια πρόκληση;» Αυτός είναι ο κίνδυνος, που θα παρουσιάζεται, ιδιαίτερα, για την εποχή μας, να εκλογικεύσουμε το γεγονός. Ο Κύριος έχει πολλά να πει για τον Ορθολογισμό της εποχής μας.

Μια Πρόκληση για ειλικρίνεια

Επιπλέον, μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι αυτός ο λόγος που αποτελεί πρόκληση για την Εκκλησία, και που δε διαφέρει πολύ από εκείνον που στέλνεται στις Επτά Εκκλησίες από τον Ιωάννη στην Αποκάλυψή του (Αποκ: 2 & 3). Όπως κι εκεί, ο Κύριος ζητά την κάθαρση της Εκκλησίας Του – «θέλω να ζείτε άγια όπως Εγώ είμαι άγιος» – έτσι ώστε να μοιάζει με την αρχέγονη αποστολική εκκλησία: «Θα σας ντύσω όλους με τα παλιά Μου ρούχα και θα ανοικοδομήσω την Εκκλησία Μου πάνω στα παλιά της θεμέλια». Υπάρχει μια διαρκής πρόκληση για κάθε είδος ανειλικρίνειας μέσα στην Εκκλησία, έτσι ώστε να υπηρετήσει πιο αληθινά τον κόσμο, να κηρύξει το αυθεντικό Ευαγγέλιο, και να προσφέρει θεραπεία και σωτηρία στα πραγματικά βάσανα του κόσμου. Μερικές φορές δεν είναι εύκολη η ανάγνωση. «Πες στο λαό Μου ότι δεν θέλω διαχειριστές στον Οίκο Μου. Δεν θα δικαιωθούν όταν έρθει η Ημέρα Μου γιατί αυτοί είναι που μετέτρεψαν τον Οίκο Μου σε οίκο εμπορίου». Ο Κύριος ανησυχεί βαθιά για εκείνους «που επιζητούν θώκους και εξουσία, παρά τη σωτηρία των ψυχών» και για όλους τους «εμπόρους» (πρβλ. Ματθ. 21: 12-13, και παράλληλα).

Θεσμός και Χάρισμα

Για την Εκκλησία, η αποδοχή αυτών των μηνυμάτων θέτει το μακροχρόνιο πρόβλημα της έντασης ανάμεσα στο θεσμό και τα χαρίσματα των μελών της. Ο Απόστολος Παύλος συνιστά στους χριστιανούς αδελφούς του: «Το Πνεύμα μην το σβήνετε» (Α΄ Θεσσ 5: 19). Επίσης, παροτρύνει τους Κορινθίους: «Να έχετε ζήλο για το προφητικό χάρισμα» (Α΄ Κορινθ. 14: 39). Τον προφητικό ρόλο θεωρείται ότι τον ξεπερνάει μόνο εκείνος του αποστόλου: «Και άλλους μεν έβαλε ο Θεός μέσα στην εκκλησία, πρώτον αποστόλους, δεύτερον προφήτες…» (Α΄ Κορινθίους 12: 28). «Κι αυτός έδωσε άλλους μεν αποστόλους, άλλους δε προφήτες…» (Εφεσίους 4: 11). Ο προφητικός ρόλος δεν έχει εύκολα αναγνωριστεί ή γίνει αποδεκτός από την Εκκλησία, όπως βέβαια το παλιό Ισραήλ δυσκολευόταν ν’ αποδεχθεί εκείνους τους εκλεκτούς δούλους με το μήνυμά τους, σταλμένο από το Θεό. Εκείνοι που είναι υπεύθυνοι για το θεσμό ενδιαφέρονται να τηρήσουν την ορθή τάξη, όμως είναι ανάγκη ν’ αποδεχθούμε την πρόκληση του προφητικού λόγου και να ανταποκριθούμε σ’ αυτή. Αυτό πρέπει να γίνει αν είναι να βρεθεί ένας δρόμος προς τα μπρος μέσω διαλόγου και ανάπτυξης, συνεργασίας μέσω της αγάπης. Στο κάτω-κάτω δεν είναι η αγάπη η καρδιά του Ευαγγελίου (Α΄ Κοριν. 13); «Η αγάπη να είναι πάντοτε παρούσα σε όλες σας τις ενέργειες. Η αγάπη σας δεν πρέπει να είναι μόνο λόγια, αλλά κάτι αληθινό και δραστήριο». Το θέμα εξακολουθεί να είναι αν η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί έτσι ώστε ένα χάρισμα να μη μένει κρυμμένο από φόβο για τις συνέπειες.

Παρηγοριά και δύναμη εξ ουρανού

Αυτά τα μηνύματα αποτελούν μια ενίσχυση για όλους όσοι έχουν αναρωτηθεί πώς βλέπει ο Θεός τις πρόσφατες μάχες στην εκκλησία, και στο σύγχρονο κόσμο. Διότι είναι αυτός ακριβώς ο κόσμος των πολέμων, του λιμού, της καταπίεσης, των εκτρώσεων, και της οικολογικής ανισορροπίας που συναντάμε σε αυτά τα μηνύματα. Ο ίδιος Κύριος που πρωτομίλησε στους Εβραίους, και κήρυξε το Ευαγγέλιό Του σε όλο το ανθρώπινο γένος μέσω του Υιού Του απευθύνεται σε μας με την ίδια ακριβώς πιεστικότητα, συμπόνια, ερευνητική διεισδυτικότητα. «Η αγάπη λείπει ανάμεσά σας.» «Η αγάπη να είναι η βασική αρχή της ζωής σας, η αγάπη να είναι η ρίζα σας. Να προσέχετε τις σκέψεις σας. Να μην κρίνετε ο ένας τον άλλο.» Τα μηνύματα, όπως ο «συγγενής» τους το Ευαγγέλιο, μας φέρνουν αντιμέτωπους με τη μοναδική πρόκληση της χριστιανικής πίστης. Αυτή είναι η πρόκληση του να «ακούμε τον λόγο (το θέλημα) του Θεού και να τον εφαρμόζουμε». «Να ζήτε τα μηνύματα» είναι ένα ρεφρέν που επαναλαμβάνεται από τη Μητέρα του Κυρίου. Το κάλεσμα είναι εκείνο της κοινής βαπτιστικής μας κλήσης, να προοδεύσουμε σε αγιότητα και όλα τα συνεπακόλουθα στοιχεία της: συγχώρεση, συμφιλίωση, ειρήνη, ταπεινοφροσύνη, διαρκή προσευχή, εκείνες τις προδιαθέσεις (πτωχεία πνεύματος, πραότητα, ευσπλαχνία, καθαρότητα καρδιάς) τις οποίες ζητά ο Κύριος από μας για να λάβουμε τις ευλογίες (Μακαρισμούς) που επιθυμεί να μας δώσει. Είναι μια πρόσκληση για τον καθένα μας να γίνει ο άνδρας ή η γυναίκα εν Χριστώ που βαφτιστήκαμε για να γίνουμε: ένα ενοποιημένο πρόσωπο μέσα στο Σώμα του Χριστού, την τοπική εκκλησία στην οποία ανήκουμε. Αυτό και μόνο θα αντιπροσώπευε την ολοκλήρωση και εκπλήρωση αυτής της «αποκάλυψης» από το Θεό.