Ένα βήμα το 1997 για μια συμφωνία στον καθορισμό της ημερομηνίας του Πάσχα

από τον Edmund Doogue, Ecumenical News International (ENI)

Οι Εκκλησίες ολόκληρου του κόσμου, καλούνται να συνεργαστούν για να θέσουν τέλος από το 2001, σε μια διαφορά που διαρκεί εδώ και 400 χρόνια, και που αφορά την ημερομηνία της πιο σπουδαίας εορτής του χριστιανικού ημερολογίου που είναι το Πάσχα.

Η μεγάλη αυτή χριστιανική γιορτή του Πάσχα, προς το παρών, εορτάζεται σε δύο διαφορετικές ημερομηνίες. Φέτος (1997) π.χ οι περισσότεροι Διαμαρτυρόμενοι και Ρωμαιοκαθολικοί, γιόρτασαν το Πάσχα στις 30 Μαρτίου, ενώ η πλειονότητα των Ορθοδόξων, με ορισμένους Διαμαρτυρόμενους και Καθολικούς, γιόρτασαν σχεδόν, ένα μήνα αργότερα, δηλ. στις 17 Απριλίου. Αυτές οι διαφορές, είναι αποτέλεσμα μιας διαφωνίας στη μεταρρύθμιση του ημερολογίου, που καθορίστηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΧΙΙΙ, εδώ και 400 χρόνια.

Κατά τη συνεδρίαση που έλαβε χώρα στο Αλέπ της Συρίας, από τις 5-10 Μαρτίου 1997, οι αντιπρόσωποι των μεγάλων χριστιανικών ομολογιών, έκαναν μια πρόταση, που θα μπορούσε να καθορίσει μια κοινή ημερομηνία. Σύμφωνα μ' αυτό το σχέδιο, οι Εκκλησίες θα συνέχιζαν να ακολουθούν την υπάρχουσα αρχή, που υπολογίζει την ημερομηνία του Πάσχα, όμως να βασίζονται σε πολύ καθορισμένα σύγχρονα αστρονομικά δεδομένα. This would overcome the previous division, under which both traditions insisted upon retaining their old methods for calculating the date, even though they are not always completely faithful to formula laid down by the early church.

Ο πατήρ Θωμάς Fitzgerald, ελληνορθόδοξος θεολόγος και ιερέας στο Οικουμενικό Συμβούλιο των Εκκλησιών έλαβε μέρος σ' αυτή τη συνεδρίαση του Αλέπ. Κατά την άποψη του, αυτή η διαδικασία για την ημερομηνία του Πάσχα, είναι ένα "εσωτερικό σκάνδαλο" μεταξύ των χριστιανών. "Τι είδους μαρτυρία δίνουμε στον κόσμο μ' αυτό το διχασμό;" δήλωσε. "We're talking about the resurrection of Christ, a sign of our unity and reconciliation," said Dr Fitzgerald, who is also a priest of the Greek Orthodox Archdiocese of America, a province of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople. "Δεν υπάρχει μεγαλύτερη γιορτή από το Πάσχα, και τη γιορτάζουμε διχασμένοι".

Αυτά τα τελευταία χρόνια, ασκήθηκαν πιέσεις μέσα στους Εκκλησιαστικούς κύκλους, ώστε οι Εκκλησίες να συμφωνήσουν στο θέμα της ημερομηνίας, πριν από το τέλος του αιώνα. Το 2001, θεωρείται σαν ιδανική ημερομηνία, για να καθοριστεί μια κοινή ημερομηνία, γιατί αυτό το χρόνο, η ημερομηνία του Πάσχα συμπίπτει να είναι κοινή μεταξύ των χριστιανών, δηλ. θα είναι στις 15 Απριλίου. Η πρόταση της συνεδρίασης θα σταλεί στις Εκκλησίες ολόκληρου του κόσμου, μ' ένα χάρτη που θα δείχνει τις ενδεχόμενες ημερομηνίες του Πάσχα, για τα 25 πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, σε περίπτωση που η πρόταση θα γίνει δεκτή.

Dr Fitzgerald told ENI that while he was "neither optimistic nor pessimistic" about the likelihood of the proposal being accepted in time for 2001, there was great significance attached to the Easter date, and he hoped there could be agreement. The differences over the Easter date "resulted chiefly from the fact that the four Gospels did not provide the actual date of the Resurrection, but only said that it occurred in relationship to Passover and on the first day of the week", Dr Fitzgerald said.

Kατά τους πρώτους αιώνες της χριστιανικής περιόδου υπήρχε ήδη διαφωνία για την ημερομηνία, απλά το πρόβλημα διευθετήθηκε κατά τη διάρκεια της Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας, το 325, που καθορίστηκε η αρχή, σύμφωνα με την οποία, το Πάσχα, έπρεπε να εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την εαρινή πανσέληνο. Αυτή η αρχή επέτρεψε να διατηρηθεί η αναλογία μεταξύ των Γραφών και της εορτής του Πάσχα, αναγνωρίζοντας η Σύνοδος, ότι ο εορτασμός της Αναστάσεως του Χριστού δεν έπρεπε να είναι ένας παράγων διχασμού μεταξύ των χριστιανών.

Παρ' όλα αυτά, η συμφωνία αθετήθηκε, όταν ο Πάπας Γρηγόριος ΧΙΙΙ, μεταρρύθμιση το ημερολόγιο το 1582. Τότε, η πλειοψηφία των ορθοδόξων, δεν άλλαξε τον τρόπο καθορισμού της ημερομηνίας του Πάσχα. Πραγματικά, ακόμη σήμερα, υπάρχουν ανακρίβειες στις δύο μεθόδους μέτρησης της ημερομηνίας του Πάσχα. But while there were differences in the methods, there was, as at the Council of Nicaea, basic agreement regarding the formula. The solution proposed at Aleppo - using the most scientifically accurate methods available to calculate the dates of Easter - would be based on the Nicaea formula.

Η μεγαλύτερη ώθηση για τον καθορισμό ενιαίας ημερομηνίας του Πάσχα έρχεται από τη Μέση Ανατολή, εκεί που Χριστιανοί διαφόρων παραδόσεων ζουν κοντά κοντά, αν και μοιάζουν πάρα πολύ, σαν μικρές χριστιανικές μειονότητες. Σε ορισμένα μέρη της Μέσης Ανατολής οι τοπικές εκκλησίες έχουν συμφωνήσει μεταξύ τους να γιορτάζουν την ίδια ημερομηνία το Πάσχα. Ο Dr Fitzgerald είπε στο ΕΝΙ ότι μεγάλη σπουδαιότητα θα είχε η κοινή ημερομηνία του εορτασμού του Πάσχα στις περιοχές όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός γάμων μεταξύ χριστιανών διαφόρων παραδόσεων. Είπε ότι στη δική του ενορία, το Μάντσεστερ, στο Νew Hampshire της Αμερικής, η ημερομηνία του Πάσχα ήταν σημαντική, καθώς οι οικογένειες που τα μέλη τους ανήκαν σε διαφορετικές χριστιανικές παραδόσεις, έπρεπε να διαλέξουν την ημερομηνία που θα γιόρταζαν.

Ο Dr Fitzgerald είπε ότι μερικές εκκλησίες αντιστάθηκαν στην πίεση που κατά διαστήματα ασκούσαν οι μεγάλες επιχειρήσεις, φορείς παιδείας και κυβερνήσεις, για να γιορτάζεται το Πάσχα σε σταθερή ημερομηνία. " Οι Εκκλησίες επιθυμούν να εναρμονίζονται με τη Νίκαια" είπε ο Dr Fitzgerald. "Η Ανάσταση είναι ένα θείο γεγονός που εισβάλει στην πραγματικότητα, και ίσως η εναλλαγή αυτή (της ημερομηνίας κάθε χρόνο) μας βοηθά να το σκεπτόμαστε."
Ο Dr Fitzgerald είναι διευθυντής του προγράμματος για την Ενότητα και την Ανανέωση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών.

Στη συνεδρίαση του Αλέπ, που υποδέχτηκε η ορθόδοξη Συριακή Εκκλησία, ήταν παρόντες: η Αγγλικανική κοινωνία, η Αρμένικη Ορθόδοξη Εκκλησία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, οι Ευαγγελικές Εκκλησίες της Μέσης Ανατολής, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο της Αντιοχείας και όλης της Ανατολής, η Παγκόσμιος Λουθηριανή Ομοσπονδία, το Συμβούλιο των Εκκλησιών της Μέσης Ανατολής, οι Παλαιοκαθολικές Εκκλησίες της Ενώσεως της Ουτρέχτης, το Πατριαρχείο της Μόσχας, το Ποντιφικό Συμβούλιο για την ένωση των Εκκλησιών, οι Αντβενιστές της έβδομης (7ης) ημέρας και το Οικουμενικό Συμβούλιο των Εκκλησιών."